Presioni i lartë

Përkufizim: Hipertension = Presion i gjakur më i lartë se 140/90 në 3 ditë të ndryshme.

A. Shkaqet
1. Në 95% të rasteve hipertensioni është idiopatik (ose esencial).
2. Shkak i hipertensionit dytësor mund të jenë veshkat, sistemi qarkullues, sistemi endokrin, dhe barnat.

Tabela 1. Shkaqet e hipertensionit dytësor.

Veshkat

·  Sëmundjet glomerulare, glomerulonefritet

·  Stenoza e arteries renale (shkaku kryesor i hipertensionit dytësor); Stenoza e arteries renale ndodh me 2 mekanizma: fibrozë retroperitoneale (tek gratë e reja) ose pllakë aterosklerotike në arterien renale (tek të moshuarit sepse ata zakonisht kanë sëmundje aterosklerotike).
Sistemi qarkullues

·  Pamjaftueshmëria aortike; presioni pulsor është i rritur.

·  Koarktacioni i aortës; presioni është i lartë në arteriet para ngushtimit dhe i ulët në këmbë.
Sistemi endokrin

·  Hipersteroidizmi, zakonisht sindromi Cushing, Conn; presioni i rritur shoqërohet me hipokalemi.

·  Feokromocitoma (pheochromocytoma); karakteristikë janë simptomat simpatike episodike.

·  Hipertiroidizmi shkakton rritje të presionit sistolik.
Barnat

·  Hapjet kontraceptive

·  Glukokortikoidët

·  Fenilefrina, alfa-agonistët

·  Antiinflamatorët josteroidë

B. Hipertensioni malinj
1. Përkufizohet si hipertension i rëndë që shkakton çrregullime neurologjike.
2. Shenjat e simptomat: çrregullim i vetëdijes, rritje e presionit intrakranial (edemë e retinës), oliguri/anuri, sforcim i miokardit, infarkt i miokardit, dhimbje gjoksi, çrregullime neurologjike fokale.
3. Hipertensioni malinj është urgjencë dhe duhet trajtuar menjëherë.
4. Trajtimi bëhet me nitroprusside, nifedipine, por nuk duhet ulur presioni më shumë se 25% si fillim; qëllimi duhet të jetë që presioni sistolik të jetë rreth 160 mm Hg.

C. Trajtimi i hipertensionit
1. Si fillim, në pacientët që s’kanë probleme të tjera mjafton ndalimi i zakoneve të tilla si alkooli e duhani. Gjithashtu, humbja e peshës, ushtrimi fizik, dhe kufizimi i kripës ndihmojnë në uljen e presionit.
2. Barnat përdoren nëse: (i) pas 6 muajsh trajtimi pa barna si më sipër presioni i gjakut vijon i lartë; (ii) trajtimi i menjëhershëm është i nevojshmëm për shkak të pranisë të sëmundjeve të tjera (angina, sëmundje e veshkave, etj.); (iii) Urgjencë hipertensive, hipertension malinj.

Tabela 2. Barnat kundër presionit të lartë të gjakut.

Lloji i pacientit Ilaçi i parapëlqyer
Pa sëmundje të tjera Një diuretik ose një beta-bllokues (provuar që e ulin vdekshmërinë)
Diabetikët Bllokuesit e enzimës ACE (ngadalësojnë sëmurjen e veshkave)
Ulje e fuqisë pompuese (EF) Bllokuesit e ACE-s (provuar që e ulin vdekshmërinë)
Infarkt i miokardit Një beta-bllokues dhe një bllokues i ACE-s (provuar që e ulin vdekshmërinë)
Osteoporozë Diuretikët tiazidë (pakësojnë sekretimin urinar të kalciumit)
Hipertrofi prostatike alfa-bllokuesit (trajtojnë presionin e rritur dhe zmadhimin e prostatës njëkohësisht

Kundraindikimet e barnave antihipertensive

Beta-bllokuesit Astma, sëmundja obstruktive e mushkërive, hiperkalemia; diabeti i sheqerit është kundërindikim joabsolut
Bllokuesit e ACE-s Shtatzania, sepse janë teratogjenë; stenoza e arteries renale, sepse mund të shkaktohet pamjaftueshmëri akute e veshkës; pamjaftueshmëria e veshkave (Cr mbi 1.5)
Diuretikët kalium-kursyes Pamjaftueshmëria e veshkave (Cr mbi 1.5)
Diuretikët tiazidë Diabeti i sheqerit, sepse shkaktojnë hiperglicemi
Diuretikët Podagra

Mjekësi e përgjithshme

[cite]