Minerale me origjinë të ndryshme

Minerale me origjinë të ndryshme

Magma mund ta shndërrojë natyrën e shkëmbinjve që ndesh gjatë ngjitjes së saj lart. Për shembull, kur ndesh me gurë ranorë, mund të shkaktojë formimin e kristaleve të mëdha të kuarcit; me vetë nxehtësinë e saj mund të krijojë në argjilat e ndryshme kristale mike dhe në gurët gëlqerorë një numër të madh mineralesh të ndryshme. Mineralet mund të formohen edhe si rezultat i veprimit të ujit. Uji që rrjedh nën truallin e tokës, bashkohet me anhidridin karbonik, shkrin karbonatin e kalciumit të shkëmbinjve gëlqerorë dhe mund ta depozitojë atë pastaj nëpër shpella, në formë stalaktitesh dhe stalagmitesh.
Kloruri i natriumit, të cilin ne e njohim si kripë gjelle e që e përdorim në kuzhinë mund të tretet nga uji që rrjedh mbi tokë dhe depozitohet përsëri më larg, kur uji avullon. Mineralet kanë ngjyra nga më të ndryshmet; edhe vetë një mineral mund të paraqitet në ngjyra të ndryshme. Për shembull, kuarci mund të jetë i bardhë ose me nuanca të ndryshme të kuqe, gjë që i detyrohet sasisë shumë të vogël të oksidit të hekurit. Çdo mineral ka një mënyrë të përcaktuar ndarjeje në peta ose copëtimi. Disa ndahen sipas rrafshesh paralele, siç është mika; disa të tjera si, për shembull, kalcitet, copëtohen sipas rrafshesh të përcaktuara; stralli (guri i zjarrit) dhe shumë minerale të tjera thyhen si xham, duke lënë sipërfaqe të lakuara; magnetitet thyhen duke lënë një sipërfaqe të parregullt. Një tjetër karakteristikë e rëndësishme e mineraleve është shkëlqimi; tipik është shkëlqimi i gurëve të çmuar. Fortësia dhe pesha specifike janë karakteristika të tjera të mineraleve. Diamantet janë në përgjithësi mineralet më të forta, boksitet relativisht më të butë, magnetiti, që ës. të i pasur në hekur, ka një peshë specifike të lartë dhe është magnetik; një grup i vogël mineralesh, si uraniumi dhe karnotiti, janë radioaktive. Pjesa më e madhe e mineraleve, qoftë ato që vijnë nga ngurtësimi i një mase të shkrirë, qoftë ato që janë formuar nga një tretësirë pas avullimit të ujit, paraqiten në formë kristalesh. Kristalet kanë trajta të përcaktuara mirë, shpesh të bukura, që varen nga natyra e vetë mineralit. Rregulli i vendosjes së atomeve në molekulat që përbëjnë një lëndë, përcakton pamjen e kristaleve që përbëjnë atë lëndë. Kristalet e akullit, mund të shfaqen në trajta shumë të bukura. Kristalet e shumë lëndëve të përdorimit të përditshëm, si sheqeri dhe kripa, mund të formohen duke shkrirë në ujë një sasi shumë të vogël prej tyre dhe duke e lënë pastaj ujin të avullojë. Në mikroskop këto kristale kanë trajta të ndryshme dhe interesante.

Toka – Planeti ku jetojmë

[cite]