GALERIA E ARTIT
✤ Institucion që grumbullon, ruan, ekspozon. propagandon e studion vepra të arteve figurative e të zbatuara. Më 1952, në Tiranë u hap Pinakoteka, ku u mblodhën një numër veprash të piktorëve e skulptorëve shqiptarë e të huaj, të grumbulluara nga koleksionet e institucioneve të ndryshme shtetërore e vetjake, si dhe nga veprat e reja të autorëve bashkëkohës. Me shtimin e koleksioneve u vendos më 1954 krijimi i Gdlerisë së Arteve Figurative . në Tiranë. Fondet e saj përfshijnë vepra të artit shqiptar që nga Rilindja Kombëtare e deri më sot dhe vepra të artit të huaj të periudhave të ndryshme. Më 1976 u ngrit ndërtesa e re e posaçme që u përurua me hapjen në sallat e saj të Ekspozitës Kombëtare kushtuar 35 vjetorit të: themelimit të PPSH dhe Kongresit VII të saj. Është pajisur me salla ekspozimi dhe për fondet e Sicilisë u ngritën në masë si vulinetarë të G., shumë prej tyre u vranë në beteja. Hora e Arbëreshëve ishte njëra nga qendrat më vepruese të lëvizjes. Xh.G. me forcat e tij kaloi ngushticën e Mesinës dhe hyri në Kalabri. U prit me entuziazëm nga gjithë populli e veçanërisht nga arhëreshët. Shqiptarët krijuan edhe një regjiment të komanduar prej Zef Paçes. Xh.G. çmonte lart trimërinë e arbëreshëve. Nëpërmjet tyre vendosi lidhje me lëvizjen kombëtare në Shqipëri, ku dërgoi dhe armë. Xh.G. kishte parashikuar edhe një ekspeditë në Shqipëri. Ai i ka shkruar Dora d’Istrias: «Çështja e shqiptarëve është imja; do të isha i lumtur të përdorja gjithçka që më ka mbetur nga jeta ime në të mirë të këtij populli».

(K.X.)

Burime, referenca dhe shënime:
● Fjalori Enciklopedik Shqiptar (1985)
● Artikulli origjinal – Galeria E Artit