Shtresë mbi shtresë Kur shohim lloje të ndryshme shtresash fundërresore në një vend të vetëm, për shembull në një shkëmb në det, duhet të kemi parasysh që çdo shtresë paraqet kushtet e ndryshme të mjedisit ku kanë ndodhur fundërrimet. Në një vend ku delta e një lumi është kthyer në
Historia e Apalasheve Në rast se kthehemi shumë mbrapa në kohë, deri gjysmë miliard vjet më parë, mund të përfytyrojmë se në zonën ku sot shtrihet pjesa lindore e Amerikës së Veriut ka ekzistuar një gjeosinklinal, një gropë e madhe rreth 900 kilometra e gjerë. Gjatë shumë miliona vjetëve kjo
Toka që shembet Çfarë skenash sajon fantazia jonë! Grënlanda një zonë me palma . . .. Afrika e Jugut e mbuluar me akullnaja …. Poli Verior afër Japonisë…. këneta në ishujt Shpicberg…. kontinente të tëra që shkëputen…. një planet që rrotullohet, duke u vërtitur si një fugë…! Këto janë
Mineralet dhe fantazia Ato që dimë sot për mineralet ia detyrojmë një studimi të ngadalshëm dhe të lodhshëm. Sado që njeriu ishte i gatshëm për ti përdorur ato, njohuritë e tij për mineralet ishin (e nganjëherë janë edhe sot) të përziera me besëtytni qesharake. Vetëm kohët e fundit mund të
MËRGIMI I POLEVE DHE TËRHEQJA KONTINENTEVE Toka sillet si një magnet vigan. Ndërkohë që rrotullohet, planeti krijon rreth vetes së tij, ashtu si armatura e një motori elektrik, një fushë magnetike. Është mjaft i njohur eksperimenti me anë të të cilit skicohet qartë fusha magnetike e krijuar rreth një shufre
Pothuajse e pabesueshme Kolona gjeologjike jep një vegim të historisë së planetit, por mezi arrin të japë idenë e kohës jashtëzakonisht të gjatë që ka rrjedhur, të shumicës së organizmave të gjallë që janë shfaqur e janë zhdukur, të peizazheve të lashta që nuk ekzistojnë më. Pas emrit të çdo
Shkëmbinj koralorë Në ujërat e ngrohta të botës shumë ishuj oqeanikë, si edhe thellësitë që gjenden gjatë brigjeve të kontinenteve, janë të rrethuara nga depozita koralesh, të forta dhe të mprehta. Këto janë mbeturinat e miliarda e miliarda kafshëve detare. Disa brigje shkëmbore bregdetare prej korali kanë qenë në fillim
Ujërat e rrëmbyeshme Atje ku pjerrësia e shtratit të lumit është më e madhe, uji rrjedh më me shpejtësi. Në qoftë se kjo gjë ndodh mbi shkëmbinj të butë, zakonisht shtrati zgjerohet dhe shpejtësia e ujit synon të zvogëlohet; atje ku shkëmbi është i fortë, shtrati nuk ndryshon kollaj dhe.
Lësi Në disa zona që shtrihen pranë shkretëtirave, në të cilat fryjnë erëra të fuqishme që vijnë nga zonat e thata, gjeologët kanë vënë re një lloj të veçantë depozitimi: lësin. Lësi është një depozitim i ndërlikuar, i formuar nga grimca argjile shumë të vogla, të paprekshme, të përziera me
Shtresat ujëmbajtëse Merrni një gotë dhe mbusheni përgjysmë me rërë. Tani hidhni në te disa lugë ujë. Uji do të zhytet deri në fund, duke mbushur të gjitha hapësirat midis kokrrizave të rërës; në këtë mënyrë formohet ajo që e quajmë shtregë ujëmbajtëse. Rëra në gotë është si korja tokësore:
Lumenjtë grabitqarë Nganjëherë, për shkak të pjerrësisë së theksuar dhe ujërave që merr dora-dorës, masa e ujit, duke zbritur në luginë, e shton fuqinë e saj gërryese. Në këtë mënyrë lugina fillon e gërryhet më thellë në pjesët e ulëta se në ato të lartat. Kemi të bëjmë në këtë
Shtjella e kohës Në kohën e Babilonisë së lashtë, katër mijë vjet më parë, priftërinjtë mendonin se Toka ishte krijuar nga një pështjellim që kishte ndodhur dy miliardë vjet më parë. Gjatë një kohe kaq të madhe mund të kishin ndodhur shumë gjëra. Po shkencëtarët e kohëve të reja, duke
Zjarre të përgjumura Në jetën e të gjitha vullkaneve vjen një çast kur magma pushon së ngjituri lart. Në grykën e vullkanit magma ftohet dhe ngurtësohet duke formuar një si tapë. Vullkani fle. Por një vullkan që fle mund të tregohet i pabesë, ashtu siç bëri Vezuvi i lashtë. Le
Uji vepron kudo Me siguri ju e keni vënë re shumë herë veprimin e një shiu të fortë mbi një shtresë rëre ose argjile. Fshatarët janë dëshmitarë të rrebesheve të shiut që hapin kanale në fushat e pjerrëta; ne gjithashtu mund të vrojtojmë në oborret ose në kopshtet tona rrëke
UJËRAT NËNTOKËSORE Shumëkujt mund ti ketë rastisur të ndodhet në hapjen e një pusi. Një tub prej hekuri që mbaron me majë futet dalëngadalë poshtë përmes dheut dhe shkëmbinjve. Në njëfarë thellësie mbas gjashtë metrash, mbas pesëmbëdhjetë ose tridhjetë metrash e më tepër sonda ndesh në ujë. Kjo