Artet figurative në shek. XVI-XVIII. Piktura Në shek. XVI në fushën e arteve figurative vazhdoi të zotëronte në Shqipëri ikonografia, që shënoi atëherë kulmin e saj. Në këtë periudhë u realizuan mjaft vepra pikture të kishave dhe ikona, të cilat sot janë nga kryeveprat e kësaj fushe. Shek. XVI është
Arkitektura në shek. XV-XVIII Në shek. XV-XVIII, në territorin e Shqipërisë u zhvilluan gjini të ndryshme të arkitekturës, duke filluar që nga ndërtimet me karakter mbrojtës, ndërtimet shoqërore dhe ato të kultit islam, arkitektura kishtare postbizantine dhe së fundi banesat popullore. Në shek. XVI kishte përfunduar ndërtimi i sistemit të
Arsimi dhe kultura në qytetin e Voskopojës Në shek. XVIII, një sërë qytetesh shqiptare, si Shkodra, Prizreni, Prishtina, Elbasani, Berati njohën një zhvillim kulturor të dukshëm për kohën e pushtimit osman, u pajisën me shkolla dhe me vepra të arkitekturës artistike. Ky zhvillim qe më i theksuar në qytetin malor
Shkolla dhe arsimi në tokat shqiptare (shek. XVI-XVII) Perandoria Osmane nuk njihte në zotërimet e veta kombësi, por vetëm komunitete fetare – myslimanët, rumët (ortodoksët) dhe latinët (katolikët). Rrjedhimisht edhe shqiptarët ishin grupuar në këto tri komunitete fetare dhe nuk njiheshin si një njësi kombëtare më vete. Atyre u lejohej
Letërsia shqiptare gjatë shek. XVIII Gjatë shek. XVIII në zhvillimin e kulturës dhe të letërsisë shqiptare u shfaqën dukuri të reja. Këto dukuri u përcaktuan nga një varg faktorësh të jetës ekonomike, politike e kulturore të vendit. Në radhë të parë zhvillimi i forcave të brendshme prodhuese, i ekonomisë monetare,
Koha e përhapjes së fjalëve shqip, shqiptar dhe Shqipëri Pas shpërnguljes së arbëreshëve për në Greqi dhe në Itali (shek. XV), fjalët e dikurshme Arbën/Arbër, (i) arbënesh/arbëresh dhe arbënisht/arbërisht, në vetë trojet shqiptare erdhën e u zëvendësuan dalëngadalë me fjalët shqip, shqip-tar dhe Shqip-ëni/Shqip-ëri. Nga këto më herët dokumentohet fjala
Letërsia shqiptare në shek. XVI-XVII Pas vdekjes së Skënderbeut (1468) dhe rënies së kështjellave të fundit të qëndresës shqiptare (1468-1479), për popullin shqiptar nisi një periudhë e gjatë pushtimi gati pesëshekullore, pasojat e të cilit u ndien në gjithë jetën e vendit. Invazioni osman dhe luftërat shkretuese që turqit i
Shembja e Pashallëkut të Shkodrës (1831) Vendosja e Mehmet Reshid pashës në Manastir dhe sidomos masakrimi i njëkohshëm në këtë qytet dhe në Janinë i krerëve kryesorë të Shqipërisë së Jugut, si dhe futja e saj në binarët e sistemit të reformave centralizuese, u treguan krerëve të Shqipërisë së Veriut
Mustafa pashë Bushatlliu në luftën ruso-osmane të viteve 1828-1829 Porta e Lartë, që kërkonte me çdo kusht të shuante kryengritjen greke, në pranverën e vitit 1824 e urdhëroi vezirin Bushatlli, pa mbërritur mirë në Shkodër nga Akarnania, të nisej përsëri kundër lëvizjes greke. Por ky nuk pranoi jo vetëm pse
Masakra e Manastirit (9 gusht 1830) Me pretekstin se nuk u ishin paguar rrogat ushtarëve, një varg komandantësh të tjerë shqiptarë u larguan nga shërbimi zyrtar. Ndërkohë, Besëlidhja e Beratit kishte mundur të tërhiqte në anën e vet edhe disa kapedanë grekë që qëndronin në krahinat e tyre për t’i
Kuvendi i Beratit (nëntor 1828) Gjatë përgatitjeve që Porta e Lartë po bënte për të përballuar presionin e Fuqive të Mëdha në favor të çështjes greke, sulltani, ashtu si gjithë myslimanëve të perandorisë, edhe myslimanëve shqiptarë u bëri thirrje të rrëmbenin armët për të mbrojtur “fenë e shtetin”. Mehmet Reshid
Shqiptarët dhe kryengritja çlirimtare greke Me shembjen e Pashallëkut të Janinës u duk sikur politika e reformave centralizuese u kufizua me asgjësimin e shtëpisë së fuqishme feudale të tepelenasve. Duke i dhënë Omer pashë Vrionit gradën e vezirit dhe qeverisjen e sanxhakëve të Janinës, të Delvinës dhe të Vlorës, Porta
Karakteri i Pashallëkut të Janinës Me vrasjen e Ali Pashës mori fund konflikti ndërmjet pushtetit qendror osman dhe sundimtarit të fuqishëm shqiptar të Pashallëkut të Janinës, i cili kishte për qëllim të arrinte shkëputjen e këtij pashallëku nga varësia e Stambollit dhe ta shndërronte atë në një shtet shqiptar të
Shembja e Pashallëkut të Janinës (1822) Sulltan Mahmudi II, e kuptoi rrezikun e madh që i vinte Perandorisë Osmane nga ngritja dhe fuqizimi i pushtetit të Ali Pashës dhe sidomos nga përpjekjet e tij për të nënshtruar gjithë Shqipërinë e Veriut, prandaj kur pa qartë se veziri i Janinës nuk
Organizimi i brendshëm i pashallëkut Në të vërtetë, pas një vargu veprimesh kryesisht të paligjshme, por të mbuluara me vellon e akteve të ligjshme, që kinse bëheshin për forcimin e pushtetit osman, Ali Pasha kishte vënë nën sundimin e vet, në fillim të vitit 1819, një territor mjaft të madh