INDUSTRIA E MATERIALEVE TË NBËRTIMIT
✤ Legë e ind. së rëndë, që merret me prodhimin i materialeve të ndërtimit dhe të elementeve të 7 irspërgatitura për ndërtim. Para Çlirimit pro'”-~i i materialeve të ndërtimit ka qenë i kufiTur dhe me teknologji zejtare. Kishte vetëm një lërrTkë të çimentos në Shkodër (1926), punishte rir prodhimin e pllakave të ndryshme prej çi77£37oje për banesa në Tiranë e Durrës, rreth irl kumi të shpërndara si dhe disa fabrika^ e rmishte për prodhimin e tullave e tjegullave, 37= për prodhimin e gëlqeres sidomos në Krujë, ~—çë, Shkodër, Ura Vajgurore etj., punishte rypash prej deltine të pjekur sidomos në Kavajë sz. Në disa qytete si në Korçë, Gjirokastër, Be-77. Shkodër ~etj. punoheshin në mënyrë zejtare ‘reinri, aruri e gUri për zbukurime në banesat etj. I. e M. të N. filloi të zhvillohet e të organizobet pas Çlirimit duke zgjeruar llojshmërinë e rrodhimeve. U ndërtuan kombinate, fabrika, uzi77a e linja prodhimi të materialeve të ndryshme të ndërtimit me teknologji bashkëkohore. Sot L e M. të N. është kthyer në një ind. me tekrrologji e teknikë prodhimi të përparuar, që plo7ëson nevojat e vendit si dhe eksporton materiale s prodhime të ndryshme për ndërtimet. Ajo për—bledh degë të ndryshme si Ind. e Çimentos shih), ind. e tullave dhe e tjegullave (shih) etj. Ajo prodhon çimento, eternit, gëlqere, tulla e tjegulla, gurë, tuba e prodhime të tjera hidrosanitare prej deltine të pjekur e gresi, pllaka Ilojesh të ndryshme, mermer, lëndë termoizoluese (pambuk mineral, perlit, pupulit etj.), elemente të ndryshme prej betonarmeje të parapërgatitura e të paranderura etj. Përfshin ndërmarrje të mëdha për prodhimin e materialeve të ndërtimit si fabrikat e çimentos në Fushë-Krujë, Elbasan, Vlorë, Tiranë e Shkodër; Kombinatin e materialeve të ndërtimit «Josif Pashko», Uzinën e parafabrikimit të apartamenteve dhe Kombinatin e tullave në Tiranë; ndërmarrjet e prodhimit të materialeve të ndërtimit në Shkodër, Korçë, Fier etj.; fabrikat e tullave dhe tjegullave në shumicën e rretheve të vendit; fabrikat e poligonet e prodhimit të lëndëve inerte (zhavorr, rërë etj) në mjaft rrethe; gurore të shumta dhe fabrika të gëlqeres etj. Në krahasim me vitet 1938 e 1960 prodhimi i përgjithshëm industrial i I. së M. të N. më 1984 është rritur mbi 293 herë dhe mbi 9,7 herë. I. e M. të N. po zhvillohet me ritme të shpejta krahas zgjerimit të llojshmërisë dhe përmirësimit të cilësisë së prodhimeve, nëpërmjet përqendrimit e rajonizimit të mëtejshëm të prodhimit mbi bazën e teknologjisë bashkëkohore dhe ndërtimit të veprave të reja.
(K.H.)
Burime, referenca dhe shënime:
● Fjalori Enciklopedik Shqiptar (1985)
● Artikulli origjinal – Industria E Materialeve Të Nbërtimit
[cite]