HIBRIDIZIMI
✤ Kryqëzimi i organizmave që ndryshojnë në mes tyre nga baza e trashëguar. H. është natyror, kur kryqëzimi bëhet në natyrë pa ndërhyrjen e njeriut dhe artificial, kur vepron njeriu. H. është i largët kur kryqëzohen në mes tyre lloje ose gjini të ndryshme dhe është i afërt, kur kryqëzohen ndërmjet tyre nënlioje, kultivarë apo raca të ndryshme kafshësh. H. është burim i ndryshueshmërisë gjenetike, një nga faktorët e evolucionit të botës së gjallë dhe një rrugë e rëndësishme për të përftuar bimë e, kafshë të dobishme me aftësi prodhuese e cilësi më të mira. Sot ai është bërë në Shqipëri një nga metodat kryesore të punës së institucioneve kërkimore të bujqësisë.

Hibridet janë pasardhës që përfitohen nga H. dhe trashëgojnë informacionin gjenetik të dy prindërve. Pasardhësi i breznisë së parë shënohet me F dhe indeksin 1 (F,), i breznisë së dytë F2 e me radhë F3, F<... f="" p="" breznin="" hibride="" si="" rregull="" karakteristike="" shfaqja="" e="" fenomenit="" t="" heterozisit="" ose="" fuqis="" i="" cili="" shprehet="" n="" prodhueshm="" tij="" m="" lart="" mir="" hibridit="" ndaj="" mjedisit="" rrethues="" krahasim="" me="" prind="" kur="" kryq="" dy="" kultivar="" nd="" floria="" x="" kopliku="" misri="" detixbullgar="" jan="" linja="" inbrede-h.="" linjash.="" h.="" linjave="" mund="" :="" jen="" dylinj="" trilinj="" kat="" prodhuese="" hibridet="" bujq="" sot="" mbillen="" fara="" krijuara="" vend="" gjith="" dhe="" pjes="" kultura="" tjera="" si:="" duhani="" luledielli="" domatja="" kastraveci="" etj.="" blegtori="" b="" industriale="" fituar="" kryesisht="" mish.="" individi="" q="" merr="" hibridizim="" sh="" germen="" p.="" zgjedh="" tyre="" ka="" r="" dor="" s="" par="" organizma="" aft="" larta="" cil="" d="" prodhimin="" industrin="" brezni="" rrjedh="" nga="" nj="" bim="" vet="" race="" kafsh="" kan="" lidhje="" gjaku="" tyre.="" past="" pasardh="" dl="" trash="" praktikisht="" flitet="" pllenim="" lulja="" diellit="" thekra="" etj="" at="" em="" inbrede="" mis="" tixa="" detyruar="" bime="" popullate="" kultivari="" popullat="" num="" ndrysh="" linjash="" spontan="" cilave="" mban="" brez="" pas="" brezi="" nivel="" relativisht="" sa="" u="" karakteristikave="" tjera.="" pun="" seleksionuese="" krijimi="" linj="" kombinimi="" gjer="" sepse="" dobishme="" prodhimin.=""/>
Popullatat janë bashkësi të individëve të një lloji bime ose kafshe, që kanë bazë të përbashkët trashëguese dhe popullojnë një areal (rajon) të caktuar ekologjik. P. është rrjedhojë e procesit të formimit historik të organizmave të gjallë nga bashkëveprimi i bazës trashëguese të llojit me mjedisin e jashtëm në areale ekologjike të caktuara. Çdo lloj përfaqësohet nga një numër i caktuar popullatash, të cilat dallohen në mes tyre jo vetëm nga numri (sasia) i individëve, por edhe nga përbërja e moshës, raportet e sekseve, cilësitë ekologo-fiziologjike dhe nganjëherë edhe nga disa veçori morfologjike. Në punën seleksionuese P. natyrore e artificiale (sintetike e hibride të krijuara nga njeriu) përdoren gjerësisht si material fillestar për krijimin e kultivarëve në bimët dhe të racave në kafshët me cilësi të dobishme për prodhimin. Nga zgjedhja e P. të vendit në Shqipëri janë krijuar kultivarë e materiale seleksionimi me cilësi të dobishme për prodhimin.

(H.La)

Burime, referenca dhe shënime:
● Fjalori Enciklopedik Shqiptar (1985)
● Artikulli origjinal – Hibridizimi