SHKUMBINI


SHKUMBINI
✤ Lumë në Shqipërinë e Mesme, një nga më të mëdhenjtë e vendit, me gjatësi 181, cn. sipërfaqe të pellgut ujëmbledhës 2444 km2 e lartësi mesatare 753 m. Derdhet në Adriatik në T të lagunës së Karavastasë.

Buron nga shpatet L të malit të Valamarës dhe aë Gurit të Kamjes. Në pjesën e sipërme të —edhjes kalon nëpër një luginë të thellë dhe pssiaj futet në krahinën e Mokrës dhe rrjedh re drejtim VP deri në Librazhd, ku merr ujë:i: e Rrapunit. Përtej Librazhdit merr drejtim r? ahe rrjedh nëpër një luginë pak a shumë të ngrshtë. Në fushën e Elbasanit, shtrati zgjerohet :~:e merr drejtimin P deri sa del përfundimisht në Ultësirën Bregdetare, në afërsi të Rrogozhinës, ku kthehet në lumë fushor të gjerë e me dredha të shumta. Degët kryesore janë përroi i Dushnës, i Radicinës, i Bushtricës, i Gostimës, si dhe 1. i Rrapunit. Në pellgun ujëmbledhës të Sh. ka mjaft gëlqerorë, në të cilët dalin burime të rëndësishme karstike si ai i Spatharit, i Xhyrës, Gura e Bërzeshtës dhe sidomos burimi i Krastës së Madhe rne prurje rreth 500 1/sek. Të pasura me ujëra nëntokësore freatike janë edhe zhavorret e rërat lyshterore,. që mbushin fushën e Elbasanit, të cilat drenojnë në shtratin e Sh. Prurja mesatare shumëvjeçare e Sh. është 61,5 m3/sek. me modul rrjedhjeje mesatare 25,2 1/sek për knr. Prurja maksimale me përsëritje 1. herë në 100 vjet është 2600 m3/sek. Sasia e lëndëve të ngurta pezull që transporton Sh. në det gjatë një viti është mesatarisht 5.8 milionë tonë. Ujërat Itanë mineralizim mesatar 317 mg/lit ahe temp. nga 6.3°C në janar deri në 22°C në gusht. (N.P.)

✤ (1967). Gazetë lokale, organ i Komitetit të PPSH për rrethin e Elbasanit. Botohet dy herë në javë. Numri i parë doli më 17.8.1967. Trajton probleme ideologjike, politike, ekonomike dhe shoqërore kryesisht me karaktër lokal.(A;Ka.) «Shkumini» (1921). Gazetë e përjavshme politike e Ietrare prej dy faqesh. Numri i parë doli më 14.1.1921 në Elbasan, vijoi 47nr. deri më 1922. E drejtonte Filip Papajani (shih) dhe më pas Emin Matraxhiu (shih). Propagandoi ideiië e bashkimit kombëtar; mbajti qëndrim kritik ndaj qarqeve drejtuese feudo-borgjeze për gjendjen e rëndë shoqërore ekonomike të niasave të qytetit e :të fshatit. Nxori edhe një shtesë me titullin Shkiimini letrar.

(P.M.)

Burime, referenca dhe shënime:
Fjalori Enciklopedik Shqiptar (1985)
Artikulli origjinal – Shkumbini


[cite]