PIJET, KLASIFIKIMI, RËNDËSIA E TYRE NË NDËRMARRJET GASTRONOMIKE
- Pijet, historia e përdorimit të tyre, klasifikimi.
Qëllimi i kësaj lënde është t’ju japë nxënësve si punonjës të ardhshëm të bareve, restoranteve, hoteleve njohuritë bazë mbi pijet. Ajo jep të dhëna për origjinën e pijeve, prodhimin, përbërjen, vlerësimin, trajtimin e duhur, ruajtjen, fuqinë blerëse, shërbimin, shpërndarjen, legjislacionin.
Përgatitja e tregtimi i pijeve në bare, restorante, hotele sjell të ardhura të konsiderueshme.
Pijet plotësojnë nevoja biologjike jetike (uji,qumështi), nevoja energjike, shijuese, kurative.
Pijet përmbajnë: karbohidrate, kripëra minerale, vitamina (A,C,D), substanca shijuese, aromatizues, alkool në disa grupe e janë mjaft të asimilueshme nga organizmi i njeriut.
Pijet, që tregëtohen në bare e restorante mund të përgatiten në mënyrë artizanale në punishte të vogla, në bare/restorante të veçanta si dhe në mënyrë industriale në sasi të mëdha.
Sot numri i pijeve të ofruara nga industria e pijeve është vazhdimisht në rritje, gjë që kërkon përvetësim të njohurive bashkëkohore. Pije klasifikohen:
- Pije joalkoolike: të ftohta (uji, lëngjet e frutave e perimeve, pijet freskuese me/pa CO2, me origjinë natyrore/artificiale); të ngrohta (çaji,kafeja,salepi,kakao,).
- Pije alkoolike: të buta deri në deri në 8% alkool (birra); të mesme deri në 9-14 % alkool (vera); mesatarisht të forta deri në 22%-25% alkool (likeret,verërat e forcuara); të forta mbi 40-45% alkool (rakia, vodka, tequila, gin, rum, whisky).
- Mikstura cocktaile (kokteile). Miksturat janë pije, që përftohen nga përzierja e pijeve të ndryshme, me/pa shtesa të tjera. Këto pije mund të jenë alkoolike, joalkoolike, të ftohta/të ngrohta.
Pijet mund të ndahen në 2 grupe përsa i përket përgatitjes: pije të gatshme për tu pirë; pije jo të gatshme.(kafe, çaj, kokteile, që kanë nevojë të përgatiten përpara përdorimit).
Historia e përdorimit të pijeve është po aq e vjetër sa dhe vet ekzistenca e shoqërisë njerëzore.Veç ujit, birra, vera, shurupet e barërave me efekte kurative janë pijet e përpunuara më të vjetëra të përdorura nga njerëzimi. Kafeja e çaji zënë një vend të rëndësishëm në histori. Më pas filluan të prodhohen pije të tjera (distilatet). Gjatë përdorimit të pijeve, vihet re se ka një rënie të qëndrueshme në konsumin e alkoolit. Njerëzit, sot janë të interesuar për të zgjedhur pije më të lehta, më origjinale e me pak kalori. Për njerëzit ekziston parimi “Të pish pak, por pije me cilësi”.
- Menaxhimi i pijeve.
Menaxhimi i pijeve është një sistem mjetesh e formash i përdorur për të furnizuar klientët me pije alkoolike e joalkoolike. Menaxhimi i pijeve në një hotel është detyrë/përgjegjësi e administratorit të parë të hotelit, menaxherit të ushqimit e të pijeve, menaxherit të pijeve. Elementet më të rëndësishëm të menaxhimit të pijeve:
Marketingu i pijeve, që ka 2 qëllime kryesore: të zbulojë për çfarë pije kanë nevojë klientët; të sigurojë artikujt që duan klientët në vendin, kohën e me çmimin që janë të gatshëm të paguajnë.
Planifikimi i listës së pijeve/hartimi i menusë së pijeve.
Për hartimin e listës së pijeve mbështetemi tek: lloji i ndërrmarrjes gastronomike; klientela; faktorët ekonomik (shitjet e mëparshme të pijeve, vendi i depozitimit, analiza mbi bazën e konkurencës, stina, listat e çmimeve); balanca e një liste sipas krahinave/ hteteve, prodhuesit, çmimit; ngjyrës e vreshtit, lëndës së parë, pije alkoolike e joalkoolike etj; mënyra e prezantimit me menu/me anë të bufesë së pijeve.
Parimet e pranimit të pijeve janë një element i rëndësishëm i menaxhimit të pijeve.
Pijet janë të prirura për tu vjedhur, prandaj gjatë pranimit është i nevojshëm: kontrrolli sipas dokumentave & kontrolli faktik. Vendet e depozitimit të pijeve duhet të sigurohen. Inventari nga persona fizik bëhet të paktën një herë në muaj. Ruajtja bëhet në ambjente të veçanta larg sendeve ushqimore të tjera. Shpërndarja e pijeve në baret e hotelit kryhet disa herë gjatë ditës, me një vërtetimi me firmë nga persona të autorizuar (shefi i banakut).
- Prodhimi i pijeve në banak duhet të ruajë: cilësinë; me çmim të arsyeshëm. Gjatë prodhimit të pijeve në banak duhet të ruhen receta standarde. Banakieri gjatë punës së tij: është përgjegjës për inventarin e pijeve të barit; nuk i lejohet të pijë, të pranojë pije nga klientët dhe t’u japë të pijnë punonjësve të tjerë; të përdorë në çdo kohë mjetet që përcaktojnë sasitë e duhura të pijeve (mjetet e masës); të përdorë arkën.
- Kontrolli ka për qëllim të përcaktojë dhe të publikojë çmimet aktuale të çdo pije e ti korrigjojë ato kur është e nevojshme. Kontrolli i pijeve përcaktohet prej: pronari dhe veprimet e drejtimit; vëllimi i punës; niveli i sofistikimit të metodës së kontrollit.
Përgatiti:
Albana Pelivani