Rëra dhe era
Rëra dhe era Në shkretëtirat dhe gjatë brigjeve të detit era ia ndryshon pamjen terrenit në mënyrë tekanjoze. Era që fryn pa pushim i bombardon me grimca rëre pjesët më Vazhdoni leximin →
Rëra dhe era Në shkretëtirat dhe gjatë brigjeve të detit era ia ndryshon pamjen terrenit në mënyrë tekanjoze. Era që fryn pa pushim i bombardon me grimca rëre pjesët më Vazhdoni leximin →
Tavolina, monumente dhe karkanxholle Në këto zona gërryerja u ka dhënë shkëmbinjve forma mjaft të çuditshme: forma tavolinash, urash natyrore, kështjellash, monumentesh e karkanxhollesh, në varësi të qëndresës që i Vazhdoni leximin →
Viti 79 i erës sonë Shpërthimi i Vezuvit në vitin 78 të erës sonë qe, për fat të keq, mjaft i ndryshëm. Vezuvi ndodhet në juglindje të gjirit të kaltër Vazhdoni leximin →
Dukuritë e vullkanizimit dytësor Ekzistojnë disa shfaqje të aktivitetit të brendshëm të Tokës, që shkaktohen nga nxehtësia e brendshme; ato kanë një ngjashmëri të dukshme me vullkanizimin dhe shkaktojnë daljen Vazhdoni leximin →
LIQENET DHE KËNETAT Liqenet përbëjnë një nga dhuratat e shumta që natyra i ka bërë njeriut. Zakonisht ato janë piktoreske, të qeshura; uji i tyre i freskët dhe i qetë Vazhdoni leximin →
Përse ndodhin shkarjet Rreth e rrotull fundit të një kodre guri me shpate të pjerrëta mund të gjenden copëra shkëmbinjsh të grumbulluara, nganjëherë të mbuluara përgjysmë nga dheu: këto janë Vazhdoni leximin →
Reja vullkanike Një vullkan që shpërthen, prodhon zakonisht një re të madhe, të përbërë kryesisht prej avujsh uji të kondensuar, të përzier me gaz karbonik, me hidrogjen, me acid klorhidrik Vazhdoni leximin →
Shkatërrimi i një kodre A mund të rrafshohet një kodër prej graniti? A është e mundur që ajo të shkatërrohet në qiell të hapur, të gërryhet nga faktorë fizikë e Vazhdoni leximin →
Vullkanet me mburojë Magma që prodhon vetëm rrjedhje lave, krijon vullkane të tipit «me mburojë». Një shembull i përkryer i këtyre vullkaneve është Mauna Loa, në ishujt Havai. Të gjithë Vazhdoni leximin →
Liqenet e mëdha amerikane Liqenet e Mëdha të famshme të krijuara nga shkrirja e shtresave të akujve, shtrihen në pesë lugina të lashta lumore: Këto lugina janë krijuar miliona vjet Vazhdoni leximin →
Përse zhduken liqenet Liqenet janë krijuar për shkak të ndonjë. aksidenti gjeologjik dhe, po kështu, mund edhe të zhduken si pasojë e një aksidenti. Në rast se klima e një Vazhdoni leximin →
Rrënojat e një bote të zhdukur Ne jetojmë midis rrënojave të botëve të tjera. Korja e planetit është një mbeturinë e peizazheve antike, tokësore ose detare, të maleve, fushave dhe Vazhdoni leximin →
Zalli, rëra dhe argjila Ndër shkëmbinjtë fundërresorë dallohen shkëmbinjtë konglomeratë, që janë formuar në radhë të parë nga zalli dhe nga guralecë, të lidhur së bashku nga disa minerale si, Vazhdoni leximin →
Fjordet Fjordi është një tip i veçantë lugine lumore e mbytur. Të shumta janë fjordet që gjenden gjatë brigjeve të vendeve nordike si, për shembull, në Norvegji dhe në Grënlandë. Vazhdoni leximin →
Liqeni i Alegës Kjo ndodhi më 1771, afër Belunos. Kishin rënë shira të forta dhe uji kishte depërtuar në shtresat argjilore të Monte Spicit, duke shkaktuar në këtë mënyrë rrëzimin Vazhdoni leximin →
PAMJA E TOKËS Në disa vende Toka ka pamjen e një rrënoje vigane. Malet e ashpra, shpatet e rrëpira, luginat e mëdha të çara në forma të çrregullta në Tokë Vazhdoni leximin →
Shtjella e kohës Në kohën e Babilonisë së lashtë, katër mijë vjet më parë, priftërinjtë mendonin se Toka ishte krijuar nga një pështjellim që kishte ndodhur dy miliardë vjet më Vazhdoni leximin →
Zjarre të përgjumura Në jetën e të gjitha vullkaneve vjen një çast kur magma pushon së ngjituri lart. Në grykën e vullkanit magma ftohet dhe ngurtësohet duke formuar një si Vazhdoni leximin →
Format e lavës Magma, që ka arritur në sipërfaqe, del nga krateri si lumë që mbart shkëmbinj të shkrirë në gjendje të zjarrtë; një pjesë e saj hidhet përpjetë nga Vazhdoni leximin →
Neptunistë dhe Plutonistë Në fillim të shekullit të nëntëmbëdhjetë, që është periudha e përparimit të vrullshëm të shkencës. Toka shqyrtohet me një interes shumë më të madh se në të Vazhdoni leximin →
RRUGA E LUMENJVE Ngrohtësisë së Diellit nuk i detyrohemi vetëm për kushtet atmosferike, por edhe për lumenjtë, megjithëse kjo duket pak si e çuditshme. Në sajë të Diellit uji i Vazhdoni leximin →
Shtrati i lumit Një lumë që rrjedh me shpejtësi afro një kilometër në orë, është në gjendje të mbartë grimca rëre dhe të rrokullisë mbi fundin e tij guralecë në Vazhdoni leximin →
ZONA E ZJARRIT Sipas gojëdhënave të popujve të lashtë si dhe në bazë të teorive të filozofëve të kohërave të vjetra, Toka ka lindur nga zjarri. Zjarri e ka magjepsur Vazhdoni leximin →
Historia e një liqeni Kepi Kod, kjo gjuhëz e Masaçusetsit (Shtetet e Bashkuara), që zgjatet në Atlantik, është e përbërë nga rëra dhe argjila e lënë gjatë shkrirjes së akullnajave Vazhdoni leximin →
Luginat e lumenjve Në kohët e lashta mendohej se lumenjtë rridhnin nëpër lugina që kishin ekzistuar që më parë, të krijuara nga rrudhat e kores së Tokës. Kjo është e Vazhdoni leximin →
Periudhat e akullnajave Për shekuj me radhë banorët parahistorikë të Evropës dhe Azisë rronin nëpër fusha të mbuluara me akuj, ku jetonin kope të mëdha drerësh, mamuthësh dhe kafshësh të Vazhdoni leximin →
Rrymat e sipërfaqes dhe të thellësisë Rrymat bregdetare, aleatet besnike të dallgëve në luftën kundër kontinenteve, shkaktohen kryesisht nga veprimi i këtyre të fundit, krahas veprimit të erës dhe të Vazhdoni leximin →
A do të kthehen më akujt Akujt mund edhe të kthehen. Një ulje e temperaturës mesatare të gjysmërruzullit verior në masën 10 gradë do të mjaftonte që brenda disa qindra Vazhdoni leximin →
Formimi i magmës Vullkanet, rrjedhat e lavës, gejzeret, burimet e ngrohta, fumarolat, shfryrjet e boraksit e shpërthimet sulfurore, mofetat, avujt sulfurorë etj. janë që të gjitha shfaqje të asaj që Vazhdoni leximin →
Kënetat dhe moçalet Kënetat janë sipërfaqe të rrafshëta në zona të ulëta, nëntoka e të cilave është e papërshkueshme nga uji. Ato mund të formohen nga grumbullimi i ujit të Vazhdoni leximin →
Lumenj të rinj dhe lumenj të vjetër Kur flasin për periudhat fillestare të procesit të erozionit, që është zhvilluar dhe ka përfunduar mbi një luginë lumore, gjeologët përdorin shprehje të Vazhdoni leximin →
Një botë në shndërrim të vazhdueshëm Deri para dy shekujve pothuajse të gjithë shkencëtarët mendonin se Toka ishte formuar para nja gjashtë mijë vjetësh, dhe për këtë mbështeteshin kryekëput në Vazhdoni leximin →
Pesë kilometra trashësi Ka kaluar më se një shekull që nga koha kur Agasizi tronditi botën me teoritë e tij. Që nga ajo kohë historia e periudhave të kaluara të Vazhdoni leximin →
Shtresat ujëmbajtëse Merrni një gotë dhe mbusheni përgjysmë me rërë. Tani hidhni në te disa lugë ujë. Uji do të zhytet deri në fund, duke mbushur të gjitha hapësirat midis Vazhdoni leximin →
A ka ndonjë mendim Shkencëtarët kanë më se njëqind vjet që po merren me studimin e vullkaneve. Vrojtuesit e Vezuvit dhe të malit Pele kanë zbuluar shumë të fshehta lidhur Vazhdoni leximin →