ILIRËT NË ILIRI

.◘.◘.◘.◘.◘.◘.◘.◘.◘.◘.◘.◘.
[]Historia shqiptare

KREU I – LINDJA DHE FORMIMI I BASHKËSISË PRIMITIVE
1. SHFAQJA E SHOQËRISË NJERËZORE. PALEOLITI
Gjurmët më të hershme të jetës njerëzore
Lindja e gjinisë matriarkale
2. NEOLITI
Vendbanimet neolitike
Ekonomia. Lulëzimi i gjinisë matriarkale
Arti dhe botëkuptimi
Grupet etno-kulturore neolitike
3. EPOKA E BRONZIT. KALIMI NË ORGANIZIMIN FISNOR PATRIARKAL
Gjurmë të kohës së bronzit. Vendbanimet
Lindja e metalurgjisë së bronzit dhe përparimet në degët e tjera të ekonomisë
Ndryshimet në strukturën shoqërore
Botëkuptimi dhe arti

KREU II – SHTHURJA E BASHKËSISË PRIMITIVE – ILIRËT (SHEK.XI-V P.K)
1. ORIGJINA DHE TRUALLI HISTORIK I ILIRËVE
Teoritë rreth origjinës
Trualli historik i ilirëve
Topografia e fiseve më të rëndësishme ilire
2. GJENDJA EKONOMIKO-SHOQËRORE E ILIRËVE (SHEK. XI-V P.K)
Vendbanimet
Zhvillimi i bujqësisë, i blegtorisë, i zejtarisë dhe i këmbimeve
Lindja e pronës private dhe diferencimi shoqëror
Federatat fisnore
3. KULTURA ILIRE
Njësia dhe veçantitë kulturore lokale
Gjuha ilire
Arti dhe botëkuptimi
4. KOLONITË HELENE TË BREGDETIT ILIR
Themelimi i kolonive helene dhe marrëdhëniet me botën ilire
Rendi shoqëror dhe organizimi politik

KREU III – SHTETET ILIRE
1. ZHVILLIMI EKONOMIK E SHOQËROR I ILIRËVE NË SHEK. IV P. K.
Lindja e qyteteve dhe e jetës qytetare
Zejtaria, bujqësia e blegtoria
Tregtia dhe qarkullimi monetar
Vendosja e skllavopronarisë
2. MBRETËRIA E PARË ILIRE. DINASTIA E BARDHYLIT (FILLIMI I SHEK. IV-335 PARA KRISHTIT)
Dinastia dhe Ardhja në fuqi e Bardhylit
Fushata maqedone kundër Mbretërisë Ilire
Kryengritja e vitit 335 p.K
Organizimi politik i Mbretërisë Ilire
3. MBRETËRIA E DYTË ILIRE. DINASTIA E GLAUKISË (335-231 P.K.)
Rimëkëmbja e shtetit ilir
Shtrirja e sovranitetit mbi Dyrrahun e Apoloninë
Forcimi i pushtetit mbretëror
4. FUQIZIMI I SKLLAVOPRONARISË
Lulëzimi i qyteteve. Pamja e tyre
Rritja e prodhimit zejtar dhe e tregut
Organizimi shoqëror e politik
Dyrrahu dhe Apolonia
5. RËNIA E DINASTISË SË GLAUKISË
Gjendja politike në vitet 270-231

KREU IV – SHTETI I EPIRIT
1. LINDJA E SHTETIT TEK EPIROTËT
Territori dhe popullsia
Premisat për krijimin e shtetit në Epir
2. KOINONI (LIDHJA) E MOLOSËVE
Gjendja ekonomiko-shoqërore dhe kulturore e Epirit në shekujt V – IV para Krishtit
Mbretëria e Molosëve gjatë sundimit të Tharypës (423-385 para Krishtit)
Lidhja Molose (çereku i parë i shek. IV para Krishtit)
Marrëdhëniet politike të Lidhjes me Maqedoninë
3. ALEANCA (SYMAHIA) EPIROTE
Formimi i shtetit të epirotëve dhe organizim i politiki tij
Shteti i ri epirot në çerekun e fundit të shek. IV para Krishtit
Epiri në kohën e sundimit të Pirros (297-272 para Krishtit)
Pirroja në Itali
Fundi i sistemit monarkik në Epir
4. LIDHJA EPIROTE
Organizimi i Lidhjes Epirote dhe karakteri i saj
Zhvillimi ekonomik dhe politik i Epirit në kohën e Republikës

KREU V – SHTETI ILIR – FUQI MESDHETARE. LUFTËRAT KUNDËR ROMËS (231 – 168)
1. NGJARJET NË PRAG TË LUFTËS ME ROMËN
Aleanca iliro-maqedone
Fushata e vitit 230 kundër Epirit
Shqetësimet në Romë. Përgatitjet për luftë
2. LUFTA E PARË ILIRO-ROMAKE
Shkaqet e luftës. Veprimet ushtarake
Paqja e vitit 228 dhe pasojat e luftës së parë
3. LUFTA E DYTË ILIRO-ROMAKE
Përpjekjet për t’u shkëputur nga varësia romake
Lufta për ribashkimin e shtetit ilir
4. LUFTA MAQEDONO – ROMAKE DHE NGJARJET NË ILIRI
Agresioni i Filipit V kundër Ilirisë
Koalicioni antimaqedon
Lufta e dytë maqedono-romake. Dështimi i Filipit V
Pasojat e luftërave romako-maqedone për Ilirinë
5. LUFTA E TRETË ILIRO-ROMAKE RËNIA E SHTETIT ILIR
Gjendja politike në Ballkan e në Iliri pas vitit 196
Përpjekjet për forcimin ekonomik e politik të Mbretërisë
Politika e jashtme e Gentit
Lufta e tretë romako-maqedone, veprimet luftarake të vitit 171
Fushata e Perseut në Iliri në dimrin e vitit 170/169
Lufta e tretë iliro-romake
Copëtimi i tokave të shtetit ilir

KREU VI – MBRETËRIA E DARDANISË
Territori dhe popullsia
Dardania paraurbane
Dardanët në shek. IV p.K.
Bashkëpunimi dardano-romak kundër maqedonëve (Shek. II p.K)
Organizimi politik dhe zhvillimi ekonomiko-shoqëror i dardanëve në shek. III-II p.K
Mbretëria Dardane në luftën kundër Romës

KREU VII – QËNDRESA E ILIRËVE KUNDËR PUSHTUESVE ROMAKË
1. FEDERATA E DALMATËVE

Federata e dalmatëve dhe luftërat kundër pushtuesve romakë
2. KRYENGRITJET E ILIRËVE
Kryengritjet e ilirëve në mesin e shek. I p.K.
Kryengritja e ilirëve e viteve 6-9 të erës sonë

KREU VIII – ILIRIA NË PERIUDHËN E ZGJERIMIT DHE TË RËNIES SË PERANDORISË ROMAKE
1. GJENDJA EKONOMIKO – SHOQËRORE DHE ADMINISTRIMI I ILIRISË NË SHEK. I-III E. SONË
Marrëdhëniet agrare. Krijimi i latifondeve
Qytetet ilire
Zejtaria, tregtia dhe komunikacioni
Organizimi administrativ i Ilirisë
2. ILIRIA NË PERIUDHËN E RËNIES SË PERANDORISË ROMAKE
Kriza e sistemit antik të prodhimit dhe e Perandorisë Romake
Tiparet e krizës në provincat ilire
Provincat ilire
3. KULTURA NË PROVINCAT ILIRE
Kultura në shekujt e parë të erës sonë
Kultura në kohën e vonë antike (shek. IV- VI)
Qëndresa e ilirëve ndaj romanizimit

Në vitin 1959 u botua në Tiranë vëllimi i parë i Historisë së Shqipërisë, i cili, së bashku me vëllimin e dytë, që doli më 1965, përbën veprën e parë shkencore përgjithësuese për Historinë e Shqipërisë, të hartuar nga një grup autorësh.
Historia e lashtë (Ilirët) përbënte pjesën e parë të vëllimit të parë të botimit të vitit 1959. Ajo shërbeu si bazë për hartimin e tekstit të ri të Historisë së Shqipërisë që u përgatit dhe u botua si maket për diskutim në vitin 1973. Pjesa e parë e vëllimit të parë të këtij botimi të ri (1973) përfshinte periudhën e historisë së lashtë, nga fillimet e shoqërisë njerëzore e deri në fillimet e mesjetës së hershme shqiptare. Ajo u përgatit nga prof. Selim Islami (redaktor përgjegjës), prof. dr. Muzafer Korkuti, prof. Frano Prendi dhe prof.dr. Skënder Anamali. Në vitin 1977, historia e lashtë u botua e ripunuar dhe e plotësuar me të dhëna të reja nga këta autorë, në formë dispense, për përdorim të brendshëm. Ky tekst, me pak shkurtime, u botua edhe në frëngjisht më 1985 si vëllim më vete, për t’u shfrytëzuar nga studiuesit dhe nga lexuesit e huaj, me titullin Les Illyriens – Aperçu historique, Tirana, 1985.
Pjesa e parë, Ilirët, që përfshihet në këtë botim të ri (vëllimi i parë), është mbështetur në variantet e vitit 1977 dhe 1985, por të ripunuara dhe të plotësuara prej të njëjtit grup autorësh:
Krerët I dhe II janë hartuar nga prof. dr. Muzafer Korkuti.
Krerët III dhe V janë hartuar nga prof. Selim Islami.
Kreu IV është hartuar nga prof. Frano Prendi.
Krerët VI, VII dhe VIII janë hartuar nga prof. dr. Skënder Anamali.
Prof. dr. Edi Shukriu ka shkruar në pjesën Mbretëria Dardane (Kreu VI) sythet: Territori, popullsia e kultura dhe Dardania paraurbane.
Përgatitja për botim (redaktimi) e pjesës Ilirët, me ndryshimet përkatëse u bë nga prof. dr. Muzafer Korkuti.

.◘.◘.◘.◘.◘.◘.◘.◘.◘.◘.◘.◘.

[cite]